Niebieskie oko bez okularów

Anatomia oka

Emmetropia: Idealnie ostry wzrok

W przypadku emmetropii, czyli inaczej zdrowego wzroku, światło emitowane przez przedmioty lub od nich odbite przechodzi przez poszczególne części oka, tworząc wyraźny i ostry obraz.

Części oka

Oko to złożony organ, w którym każda część współpracuje z pozostałymi, aby stworzyć obraz poprzez przekształcenie docierających do oka informacji wzrokowych przez mózg. Oko można podzielić na trzy części: przednią, środkową i tylną.

  • Przednia część oka

    1. Twardówka: Twardówka to biała zewnętrzna część, która tworzy i podpiera strukturę oka.

    2. Rogówka: Rogówka to przezroczysta przednia część oka, która zakrzywia światło docierające do oka.

    3. Źrenica: Źrenica to otwór pośrodku tęczówki, przez który światło dociera do wewnątrz.

    4. Tęczówka: Tęczówka zmienia rozmiar źrenicy, co z kolei reguluje ilość światła docierającego do oka.

    5. Spojówka: Spojówka to przezroczysta osłona twardówki, która pomaga utrzymać zdrowie zewnętrznej części oka.

    Wokół oka znajdują się rzęsy i powieka. Człowiek przeciętnie mruga około 12 razy na minutę, co zapewnia oku właściwe nawilżanie. Powieki i rzęsy chronią oko przed kurzem i innymi zanieczyszczeniami, które mogłyby zadrapać oko. W przedniej części oka dostrzec można rogówkę, źrenicę, tęczówkę, twardówkę i spojówkę.

    Rogówka składa się z pierwszych przezroczystych warstw oka i mocno załamuje docierające do niego światło. Następnie światło dostaje się do środka oka poprzez okrągły otwór nazywany źrenicą. Tęczówka, kolorowa część oka, otwiera się i zamyka, zmieniając rozmiar źrenicy, co z kolei reguluje jasność światła docierającego do oka.

  • Środkowa część oka

    6. Naturalna soczewka: Naturalna soczewka to przezroczysta struktura znajdująca się w oku za tęczówką, która pomaga skupiać światło na siatkówce. Soczewka może zmieniać kształt, aby oko mogło skupiać się na przedmiotach znajdujących się na różnych odległościach. Zdolność skupiania wzroku przez soczewkę nazywa się akomodacją.

    7. Ciało szkliste: Ciało szkliste to przezroczysta galaretowata substancja wypełniająca wnętrze oka (komora ciała szklistego). Pomaga ona utrzymać kształt oka.

    Po przejściu przez źrenicę światło dociera do soczewki. Można ją uznać za wejście do środkowej części oka, która kończy się na siatkówce. Światło dociera do soczewki, która potrafi zmieniać kształt, aby dopasować się do odległości między okiem a obserwowanym przedmiotem, i skupia światło w jednym punkcie na tylnej części oka. Przestrzeń między naturalną soczewką a tylną częścią oka nazywa się komorą ciała szklistego.

  • Tylna część oka

    8. Siatkówka: Siatkówka to cienka warstwa światłoczułych komórek wyściełających tylną część oka.

    9. Plamka żółta: Plamka żółta to obszar siatkówki odpowiedzialny za widzenie środkowe. To niewielkie pomarańczowe miejsce o wysokim skupieniu fotoreceptorów, które są czułe na światło. Plamka umożliwia dokładne widzenie centralne, które jest niezbędne do wykonywania czynności takich jak czytanie i rozpoznawanie kolorów.

    10. Nerw wzrokowy: Nerw wzrokowy to wiązka włókien nerwowych znajdująca się w tylnej części oka, która przekazuje informacje wzrokowe z siatkówki do mózgu.

    Wyściółka tylnej części oka nazywana jest siatkówką. Siatkówka składa się z milionów receptorów, które odbierają docierające promienie światła. Receptory przekształcają promienie światła na impulsy elektryczne, które następnie przesyłane są za pośrednictwem nerwu wzrokowego do mózgu, w którym powstaje obraz.

    Do oka przyczepia się sześć mięśni nazywanych mięśniami zewnętrznymi gałki ocznej. Są to jedne z najbardziej aktywnych mięśni w organizmie, które umożliwiają obojgu oczom jednoczesne poruszanie się bez konieczności obracania głowy. Ta grupa mięśni koordynowana przez mózg potrafi kurczyć się w mniej niż jedną setną sekundy, umożliwiając oku śledzenie szybko poruszających się przedmiotów.

Jak działa wzrok

Od światła do wzroku
Proces widzenia zaczyna się w rogówce, która zakrzywia światło docierające do źrenicy, czyli ciemnego otworu w oku. Tęczówka, kolorowy pierścień otaczający źrenicę, otwiera się i zamyka, kontrolując ilość światła docierającą przez źrenicę. Za źrenicą światło przechodzi przez soczewkę, która dodatkowo zakrzywia światło na tylnej części oka.

Przesyłanie informacji wzrokowych do mózgu
Tylna część oka wyściełana jest cienką warstwą tkanki, noszącą nazwę siatkówki. Siatkówka zbudowana jest z milionów receptorów i nerwów, wykrywających obraz powstający dzięki układowi optycznemu oka – podobnie jak piksele tworzą obraz w aparacie cyfrowym. Nerwy te wysyłają informacje do nerwu wzrokowego, który przekazuje je do mózgu. W przypadku prawidłowego wzroku, informacje z obu oczu łączone są przez mózg w jeden trójwymiarowy obraz, co pozwala nam dostrzegać świat z poczuciem głębi.

Idealnie ostry wzrok
Prawidłowe, doskonale zogniskowane widzenie, nazywa się emmetropią – słowo to pochodzi z języka greckiego i oznacza równomierność. Proporcje oka muszą być prawidłowe, aby światło skupiało się na tylnej części oka. Miejsce zogniskowania światła w stosunku do soczewki, decyduje o mocy refrakcyjnej oka. Moc refrakcyjna mierzona jest w dioptriach. Zero dioptrii oznacza emmetropię.